Ziraî üretim sürecinde ortaya çıkan bitki hastalıkları ve tarım zararlılarının randımana ve kaliteye olan tesiri, beraberinde ekonomik kayıpları da getiriyor. Sorunun tahlili için ise çoğunlukla kimyasallara başvuruluyor. Lakin bilinçsiz bir halde kullanılan kimyasallar, etraf kirliliğine neden oluyor. Biyolojik gayret ise bu alanda tercih edilen etraf dostu formüllerden biri olarak öne çıkıyor. Bilhassa de yararlı böcekler, bu çabada ‘asker’ pozisyonunda yer alıyor. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bitki Muhafaza Kısmı Entomoloji Ana Bilim Kolu Öğretim Üyesi Prof. Dr. Cem Özkan, üreticilerin eserlerine saldıran, onları tüketen canlıların ziyanlı böcekler, ziyanlı böceklerle beslenen böceklerin ise yararlı böcekler olduğunu söyledi.

Tüketicinin sıhhatini koruyor

Yararlı böceklerin, tarım ilacı yerine kullanılmasının üretime sunacağı katkılara değinen Özkan, “Tarım ilaçları yerine bu yararlı böcekleri kullandığımızda tüketicinin sıhhatini koruyacağız, hava, toprak ve su kirliliğini, biyolojik çeşitlilik kaybını önleyeceğiz. Arılar, kuşlar, amaç alınmayan canlılar ziyan görmeyecek. Ayrıyeten ihraç ettiğimiz eserler geri dönmeyecek” dedi.

Doğal hayatta ziyanlı böceklerin yüzde 98’inin yararlı böcekler tarafından baskılandığını, geri kalan yüzde 2’lik kısım için ise tarım ilacı kullanıldığını belirten Özkan, her yıl ilaçlar için 600 milyon doların yurt dışına verildiğini, bunun Türkiye’ye bedelinin 10 milyar doları bulduğunu söyledi. Türkiye’nin pestisit, yani böcek ilacı kullanımı nedeniyle her yıl iki gölet kadar su harcadığını belirten Özkan, yararlı böceklerin üretim teknolojisini geliştirebilirse bu böcekleri dünyaya satma talihi olduğunun da altını çizdi.

Yararlı böceklerin üretimi

2014’te ziraat mühendisi ve teşebbüsçü İsmail Atay’ın kurduğu böcek üretim tesisinde günde 500 milyon yararlı böcek üretiliyor. Atay, “Faydalı böcek üretmek için birinci evvel bir ham unsura gereksinimimiz var. Ham unsurumuz nedir? Ham hususumuz, undur, kepektir. Bunları belirli oranlarda karıştırarak üzerinde konukçu böcek dediğimiz ziyanlı organizmayı üretiriz, kelebeği, un güvesini üretiriz. Un güvesinin yumurtalarını ve larvalarını yararlı böceğimizin avı olarak kullanır ya da parazitlenmesi için ona gerekli hammaddeyi sağlamış oluruz. Bu sayede yararlı böcekler üretilmiş olur” dedi.

Klasik ve organik tarımda kullanılabilir

İsmail Atay, tesiste 1 konukçu ve 4 yararlı böcek tipi ürettiklerini kaydederek Atay, bu yararlı böceklerin hem klasik tarımda hem de organik tarımda ve yeterli tarım uygulamalarında kullanılabileceğinin bilgisini de verdi. Üretilen yararlı böceklerin Türkiye genelinde 30 vilayette, 450-500 çiftçi tarafından kullanıldığını belirten Atay, 40-42 dansite yoğunluğundaki straforlarla böcekleri kargolayarak en geç 72 saat içinde üreticiye ulaştırdıklarını da ekledi. Biyolojik çabanın Türkiye için yeni olduğuna vurgu yapan Atay, “Biyolojik mücadele yapılan alanlarda pestisit uygulanan alanlara göre yaklaşık yüzde 10-15 düzeyinde verim artışı tespit edildi” ded

Dünya Gazetesi’nin Haberi